Σχέδιο ανταλλαγής εκτάσεων των οικοδομικών συνεταιρισμών, που κατέχουν δασικές εκτάσεις προ του Συντάγματος του 1975, του οποίου η εφαρμογή «πάγωσε» κάθε οικοδομική τους δραστηριότητα, με εκτάσεις δημόσιας γης ίσης αξίας οι οποίες θα μπορούν να πολεοδομηθούν, ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Το θέμα των οικοδομικών συνεταιρισμών, που έχει απασχολήσει σχεδόν όλες τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις, ενώ παραμένει σε εκκρεμότητα επί σχεδόν 40 χρόνια, βγαίνει ξανά από το ράφι. Υπό την πίεση νέων δικαστικών αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά και του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που καταδικάζουν το ελληνικό Δημόσιο για παραβίαση του δικαιώματος της περιουσίας, επιδικάζοντας υψηλές αποζημιώσεις υπέρ των συνεταιριστών, η κυβέρνηση παίρνει νέες πρωτοβουλίες, επιχειρώντας να δώσει λύση σε περισσότερους από 200.000 ιδιοκτήτες, μέλη των συνεταιρισμών, που διεκδικούν πάνω από 250.000 στρέμματα γης σε όλη την Ελλάδα.
Σε τρεις μήνες
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ε», ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΚΑ, Στ. Καλαφάτης, έχει θέσει χρονοδιάγραμμα τριμήνου, για να ετοιμαστεί η νέα πολεοδομική λύση για τους συνεταιρισμούς, σε ομάδα νομικών και ειδικών συνεργατών του που χειρίζεται το θέμα. Ετοιμάζεται, σύμφωνα με τις επιταγές των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, να δημιουργηθεί ανά περιφέρεια της χώρας μία «Τράπεζα γης», με εκτάσεις του Δημοσίου, οι οποίες αφενός μεν θα έχουν ξεκάθαρο ιδιοκτησιακό καθεστώς, χωρίς αμφισβητήσεις τρίτων, αφετέρου θα καλύπτονται από τις προβλέψεις του περιφερειακού χωροταξικού σχεδιασμού, ότι μπορούν να αξιοποιηθούν για οικιστικούς σκοπούς. Αυτές οι εκτάσεις θα προσφερθούν στους ιδιωτικούς συνεταιρισμούς για ανταλλαγή των δασικών τους εκτάσεων.
Το μέτρο θα αφορά μόνον συνεταιρισμούς οι οποίοι είναι ενεργοί και έχουν στην ιδιοκτησία τους δασικές εκτάσεις οι οποίες αποδεδειγμένα αγοράστηκαν προ του 1975 και η υλοποίηση της ένταξής τους στο σχέδιο πόλης ξεκίνησε προ του 1979.
Οι εξαιρέσεις
Η νέα ρύθμιση αναμένεται να εξαιρεί συνεταιρισμούς διακατεχόμενων εκτάσεων, που βρίσκονται σε αντιπαραθέσεις με το Δημόσιο για καταπατήσεις, παραχωρητήρια ρυτινοσυλλογής κ.λπ. Παράλληλα, θα προωθηθούν αλλαγές και στον τρόπο πολεοδόμησης των εκτάσεων, ώστε οι εντάξεις σε σχέδιο να προωθούνται και να ολοκληρώνονται εντός διετίας. Πηγές του ΥΠΕΚΑ αναφέρουν ότι αποκλείεται προκαταβολικά, λόγω της οικονομικής συγκυρίας, η προβλεπόμενη από τη νομοθεσία (ν. 998/1979) απαλλοτρίωση των ιδιωτικών δασικών εκτάσεων που δεν μπορούν να αξιοποιηθούν.
Γενική απογραφή
Στο μεταξύ το υπουργείο Περιβάλλοντος προχώρησε σε γενική απογραφή των οικοδομικών συνεταιρισμών. Η αξιολόγηση των στοιχείων και προβλημάτων των συνολικά 522 οικοδομικών συνεταιρισμών που καταγράφηκαν βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Μεταξύ των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι συνεταιρισμοί είναι ο δασικός χαρακτήρας των εκτάσεών τους, ενώ σε μικρότερα ποσοστά οι εκτάσεις τους δεν εμπίπτουν σε περιοχές ειδικά ρυθμιζόμενης πολεοδόμησης (ΠΕΡΠΟ), που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να εξασφαλίσουν οικιστική καταλληλότητα.
Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος, με επίσημο έγγραφο που έστειλε προ δύο εβδομάδων προς τους 522 συνεταιρισμούς, ορίζει προθεσμία 10 μηνών, έως τις 25 Νοεμβρίου του 2013, να εναρμονίσουν τα καταστατικά τους σύμφωνα με τη νομοθεσία (ν.1667/86 και ν. 4030/2011). Δηλαδή, να προχωρήσουν μόνοι τους σε μεγάλο ξεκαθάρισμα, τηρώντας τις προϋποθέσεις οικονομικής διαχείρισης, ισολογισμών-απολογισμών και ενεργών μελών. Στις νέες ρυθμίσεις που θα δώσουν πολεοδομικές λύσεις θα υπαχθούν μόνον οι ενεργοί συνεταιρισμοί με καθαρό καθεστώς λειτουργίας.
Ανησυχεί τους συνεταιριστές η μεταφορά αρμοδιοτήτων στο υπουργείο Οικονομικών
Ηε ποπτεία της λειτουργίας, δηλαδή η οικονομική, διοικητική, οργανωτική δραστηριότητα, όπως επίσης η διαχείριση των εκτάσεων και η προώθηση αναπτυξιακών έργων, των οικοδομικών συνεταιρισμών ανήκει πλέον στο υπουργείο Οικονομικών.
Το υπουργείο ΠΕΚΑ διατηρεί τις αρμοδιότητες μόνο για τις διαδικασίες χωροθέτησης, πολεοδόμησης, τον καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης, έγκρισης μελετών, περιβαλλοντικών επιπτώσεων και για τα θέματα ενέργειας. Για τη μεταβολή των αρμοδιοτήτων ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΚΑ, Στ. Καλαφάτης, αποδέχθηκε γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (420/2012) σύμφωνα με την οποία «η εποπτεία της λειτουργίας των οικοδομικών συνεταιρισμών ανήκει στο υπουργείο Οικονομικών, η δε έγκριση των καταστατικών τους δεν διέπεται πλέον από τις διατάξεις του Π.Δ. 93/87 και επομένως η σχετική αρμοδιότητα δεν ανήκει στον υπουργό ΠΕΚΑ». Η σχετική πρόβλεψη πέρασε και με ειδική ρύθμιση στον πρόσφατο νόμο για το νέο τρόπο έκδοσης οικοδομικών αδειών και μπαίνει σε εφαρμογή.
Πληροφορούμαστε ότι οι συνεταιριστές αντιμετωπίζουν με μεγάλη ανησυχία και δυσπιστία τη μεταφορά της αρμοδιότητας στο υπουργείο Οικονομικών, φοβούμενοι αφενός αυστηρότερες διαδικασίες στην οικονομική λειτουργία τους, αφετέρου το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσουν νέες φορολογικές επιβαρύνσεις για τις εκτάσεις που διαθέτουν. Πάντως το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει οργανώσει ακόμη την υποδοχή της νέας του αρμοδιότητας. Στις διοικήσεις των οικοδομικών συνεταιρισμών που ζητούν ενημέρωση από την πλατεία Συντάγματος διαμηνύεται ότι σύντομα θα εκδοθεί σχετική εγκύκλιος. Μέχρι τότε τους υποδεικνύεται να αποστέλλουν τα πρακτικά των γενικών συνελεύσεων και των ισολογισμών και απολογισμών τους μόνον προς τα κατά τόπους Πρωτοδικεία.
Επίσης, το υπουργείο Περιβάλλοντος ειδοποίησε τις διοικήσεις των συνεταιρισμών «να μην του στέλνουν τα πάσης φύσης έγγραφα που αφορούν τη λειτουργία τους», όπως επίσης ότι «το παλαιό αρχείο των οικοδομικών συνεταιρισμών παραμένει στο ΥΠΕΚΑ/ΔΠΣ, ως ιστορικό καταγραφικό αρχείο».
