Ένα άσχημα σενάριο για την πόλη της Ναυπάκτου δείχνει δυστυχώς να γίνεται πραγματικότητα. Αφορά την ασθένεια των πλατανιών, η οποία «χτύπησε» ένα από αυτά στην παραλία της Ψανής, το οποίο ως γεγονός, σύμφωνα με πληροφορίες της «ε», επιβεβαιώθηκε στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας. Η «ε» σήμερα αναδεικνύει το θέμα, δείχνει το μονόδρομο για την κοπή του συγκεκριμένου δέντρου, και κρούει τον κώδωνα μέσω του Δασάρχη Ναυπάκτου Γιώργου Ράπτη για το πόσο σοβαρό είναι το θέμα, το οποίο στην ορεινή Ναυπακτία έχει πάρει διαστάσεις, και που μπορεί εάν όλοι μας δεν επιδείξουμε προσοχή να καταστρέψει την εικόνα των παραλιών της πόλης.
Πιο συγκεκριμένα και όσων αφορά τις εξελίξεις του θέματος, το Δασαρχείο της Ναυπάκτου ενημέρωσε το δήμο ότι τα αποτελέσματα ελέγχου που διενεργήθηκε προ λίγων ημερών, και εξήχθησαν από εργαστήριο της Αθήνας, βγήκαν θετικά και έδειξαν μονοχρωματικό έλκος πλατάνου για ένα από αυτά της Ψανής. Το φαινόμενο το οποίο παρακολουθείται στενά τόσο από το Δασαρχείο όσο και τη υπηρεσία Περιβάλλοντος του δήμου, έρχεται τώρα να προσθέσει έναν σημαντικό πονοκέφαλο στις διοικήσεις και των δύο καθώς πρώτο μέλημα θα πρέπει να είναι η αποφυγή της διασποράς του και σε άλλα δέντρα της περιοχής. Μίας περιοχής, της εν λόγω παραλίας, η οποία χρόνια τώρα έχει γίνει γνωστή στο πανελλήνιο από την εικόνα αλλά και τις συνθήκες που δημιουργούν τα δέντρα για δημότες και επισκέπτες.
Αναμένεται κλιμάκιο ειδικών
Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ήδη κληθεί ειδικό κλιμάκιο με επικεφαλής τον Δρ. Παναγιώτη Τσόπελα, δασολόγο φυτοπαθολόγος του Ινστιτούτου Μεσογειακών και Δασικών Οικοσυστημάτων, ο οποίος έχει έρθει ξανά για το θέμα στη Ναύπακτο, όταν πριν περίπου δύο χρόνια είχε προσβληθεί άλλο πλατάνι από την ασθένεια στην παραλία του Γριμπόβου. Το κλιμάκιο θα έρθει στη Ναύπακτο τις επόμενες ημέρες, καθώς έληξαν και τα μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων, για να εξετάσει το φαινόμενο από κοντά αλλά και κυρίως για να υποδείξει τρόπους αντιμετώπισής του. Η κοπή, δυστυχώς, του συγκεκριμένου πλατανιού, το οποίο βρίσκεται στα δυτικά της παραλίας της Ψανής, είναι το πιο ακραίο σενάριο, όμως να είναι και το μοναδικό, μαζί ενδεχομένως με κάποιο ή κάποια που γειτνιάζει για προληπτικούς λόγους.
Το μητρώο
Ο δήμος Ναυπακτίας εδώ και χρόνια έχει ρίξει το βάρος πάνω στο θέμα, κάνοντας σε συνεργασία με το Δασαρχείο συχνούς ελέγχους αλλά και παίρνοντας όλα εκείνα τα μέτρα που έπρεπε, βάσει των οδηγιών των ειδικών, για την αποφυγή του φαινομένου, όμως όπως αποδείχθηκε στην πράξη, η ασθένεια κατάφερε να τα ξεπεράσει, κάνοντας την εμφάνισή της. Ως προς αυτές, θα πρέπει να αναφέρουμε πως το 2016 παραδόθηκε στο Λιμενικό Ταμείο Ναυπάκτου το Μητρώο Πλατάνων των παραλιών του Γριμπόβου και της Ψανής. Στην τότε ανακοίνωσή του ο δήμος ανέφερε πως αποτελείται από έναν τόμο 300 σελίδων με αντίστοιχη ψηφιακή έκδοση ο οποίος περιέχει μόνιμα στοιχεία των πλατάνων της περιοχής, όπως είδος, θέση , διαθέσιμο αυξητικό χώρο και μεταβαλλόμενα στοιχεία, τα οποία εξαρτώνται από την αύξηση και κλάδευση τους, όπως ύψος, στηθιαία διάμετρο και εύρος κόμης. Ακόμη περιλαμβάνει στοιχεία αξιολόγησης των δένδρων, όπως ζωτικότητα, υγεία, σταθερότητα, προβλήματα κορμού, κόμης και ριζών, και ασθένειες που προκύπτουν από μύκητες ή έντομα.
Όλα τα παραπάνω, οδηγούν στη συνολική εικόνα του κάθε δέντρου, της κατάστασης στην οποία βρίσκεται, και ακολούθως βάσει των οδηγιών των ειδικών παίρνονται και τα κατάλληλα μέτρα για τη διαχείρισή τους. Έκτοτε, όπως μας ανέφεραν από το δήμο Ναυπακτίας, γίνεται συχνή ενημέρωση για κάθε παρέμβαση που πραγματοποιείται, αλλά και της κατάστασης στην οποία βρίσκεται το κάθε δέντρο. Ο δήμος, με την εμφάνιση του προβλήματος το 2017, σε ένα πλατάνι της περιοχής του Γριμοπόβου, και πιο συγκεκριμένα κοντά στο ΚΕΠ, είχε προχωρήσει στην κοπή του για την αποφυγή της επέκτασης, και ταυτόχρονα είχε εκδώσει και σχετική ανακοίνωση για το θέμα, ενημερώνοντας τόσο για το τι είναι η συγκεκριμένη ασθένεια, όσο και για το πώς μπορούμε να προστατεύσουμε από αυτή το παραλιακό μας μέτωπο.
Η τότε ανακοίνωση
Με τον τίτλο «Προστασία των πλατάνων από το μεταχρωματικό έλκος» η τότε ανακοίνωση του αντιδημάρχου Α. Κοτσανά ανέφερε:
«Στα όρια του Δήμου μας διαπιστώθηκε προσβολή πλατάνων από την ασθένεια «μεταχρωματικό έλκος του πλατάνου» που προκαλείται από τον μύκητα Ceratocystis platani.
Είναι η πλέον καταστρεπτική ασθένεια του πλατάνου διεθνώς, προκαλώντας νέκρωση των δέντρων.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ:
Το πλέον εμφανές σύμπτωμα είναι ο ξαφνικός μαρασμός ενός τμήματος της κόμης. Αυτό εμφανίζεται συνήθως την άνοιξη και το καλοκαίρι, που οι ανάγκες του φυτού σε νερό είναι αυξημένες. Τα φύλλα κιτρινίζουν πρόωρα και μαραίνονται, έτσι μπορούν να διακριθούν από τα γειτονικά υγιή φύλλα. Πολύ συχνά την άνοιξη ένας κλάδος η ολόκληρο το δέντρο μπορεί να μην αναβλαστήσει καθόλου, ή οι νέοι οφθαλμοί ξαφνικά μαραίνονται και νεκρώνονται πριν ακόμη αναπτυχθούν.
ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ:
Ο μύκητας εισβάλει στο δέντρο από πληγές στα κλαδιά, τον κορμό ή τις ρίζες.
Η διάδοση της ασθένειας γίνεται με ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως είναι τα δημόσια έργα, ενώ συχνή είναι η διάδοση του παθογόνου με εργαλεία κοπής και κλάδευσης των δέντρων που έχουν χρησιμοποιηθεί σε προσβεβλημένα δέντρα και στη συνέχεια χρησιμοποιούνται σε υγιή.
ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει φάρμακο ή ίαση για την ασθένεια αυτή. Ο μόνος τρόπος για να διατηρήσουμε τα πλατάνια μας είναι η πρόληψη.
Για τον λόγο αυτό εφιστούμε την προσοχή σε όλους τους πολίτες, καταστηματάρχες, εκπροσώπους τοπικών κοινοτήτων.
Ο καλύτερος τρόπος να προλάβουμε την ασθένεια είναι η αποφυγή παρεμβάσεων. Δηλαδή να αποφύγουμε την υλοτομία, κλάδευση και την με οιονδήποτε τρόπο πλήγωση των δέντρων πλατάνου. Να αποφύγουμε την είσοδο μηχανημάτων και τις πάσης φύσεως χωματουργικές εργασίες σε περιοχές που φύονται πλατάνια.
Στην περίπτωση που δεν μπορεί να αποφευχθεί η παρέμβαση, πρέπει οπωσδήποτε να έχει γίνει νωρίτερα απολύμανση των εργαλείων ή/και μηχανημάτων που ενδέχεται να πληγώσουν τα πλατάνια. Εκσκαπτικά μηχανήματα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν σε περιοχές με πλατάνια θα πρέπει να πλένονται με επιμέλεια και να απολυμαίνονται. Επίσης, όλα τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται σε πλατάνια πρέπει να απολυμαίνονται πριν και μετά τη χρήση τους. Ο καθαρισμός και η απολύμανση των εργαλείων και μηχανημάτων πριν και μετά τις εργασίες σε περιοχές με πλατάνια πρέπει να είναι σχολαστικός, γιατί μικρή ποσότητα μολύσματος αρκεί για να μεταφερθεί η αρρώστια.
Κάθε παρέμβαση σε πλατάνι θα πρέπει να γίνεται με την άδεια της Δασικής Υπηρεσίας.
Το πλατάνι είναι ένα πολύτιμο δασοπονικό είδος, από τα πλέον χαρακτηριστικά δέντρα του Δήμου μας και πρέπει να λάβουμε κάθε μέτρο ώστε να μην μεταφέρουμε την αρρώστια σε υγιή δέντρα πλατάνου.
Για σχετικές πληροφορίες, μπορείτε να απευθύνεστε στα κατά τόπους Δασαρχεία, στη ΔΑΟΚ της Περιφερειακής Ενότητας, καθώς και στο Τμήμα Πρασίνου του Δήμου (Π.Ε.Ο. Ν/κτου-Αντιρρίου & Βαρελά Παλαιοπαναγιά, Τηλ. 26343-61216)».
Γ. Ράπτης: «Προσοχή, πολύ σοβαρό το θέμα»
Το Δασαρχείο της Ναυπάκτου, που έχει επιφορτιστεί κατά βάσει με το θέμα, είναι σε εγρήγορση, μετά και την επιβεβαίωση του κρούσματος στην Ψανή, και όπως μας δήλωσε ο Δασάρχης Γιώργος Ράπτης, περιμένουμε πλέον τον ερχομό των ανθρώπων του Ινστιτούτου Μεσογειακών και Δασικών Οικοσυστημάτων για να δούμε πως θα κινηθούμε από εδώ και στο εξής. Στόχος καταρχάς είναι η απομόνωση του δέντρου που έχει προσβληθεί, αλλά και εκείνων που βρίσκονται δίπλα του. Με δεδομένο βέβαια το ότι δεν υπάρχει θεραπεία, όπως μας τόνισε, ο δρόμος της κοπής του «αρρώστου» είναι δεδομένος, κι όσο για τα άλλα, θα εξαρτηθεί από την απόσταση στην οποία βρίσκονται, αλλά και από κάποια επίσης επιμέρους στοιχεία που θα συνεκτιμηθούν.
Ο κ. Ράπτης μας δήλωσε πως η υπηρεσία του από την πρώτη στιγμή έχει δώσει οδηγίες προς όλες τις κατευθύνσεις για το πώς θα πρέπει στην ουσία να μην αγγίζονται τα πλατάνια από κανέναν, πλην εκείνων που εκτελούν εργασίες σε αυτά, και πάντα υπό τη δική της επίβλεψη. Μας δήλωσε ακόμα πως το φαινόμενο στην ορεινή Ναυπακτία έχει πάρει πολύ μεγάλες διαστάσεις, και στόχος στην ουσία τώρα είναι να περιφρουρηθεί το παραλιακό μέτωπο, καθώς ουδείς μπορεί να φανταστεί την πόλη χωρίς αυτά τα δέντρα. Μάλιστα καταλήγοντας, και αφού για μία ακόμα φορά μας τόνισε το πόσο μεγάλο μπορεί να γίνει το πρόβλημα εάν δεν είμαστε όλοι προσεκτικού, εκτός των αρχών ζήτησε πολύ μεγάλη προσοχή τόσο από τους επαγγελματίες, όσο και από τους ίδιους τους πολίτες. «Στα πλατάνια δεν επιτρέπεται πλέον να βάλουμε ούτε ένα μικρό καρφί καθώς και αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο», μας είπε χαρακτηριστικά.
Β. Γκίζας: «Πιστή τήρηση των οδηγιών»
Μιλώντας μας για το θέμα ο δήμαρχος Ναυπακτίας Βασίλης Γκίζας μας τόνισε πως ο δήμος παρακολουθεί στενά το ζήτημα, περιμένοντας πλέον την άποψη των ειδικών για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Εστίασε στη σοβαρότητά του, και σημείωσε πως θα πρέπει να ακολουθήσουμε όλοι μας τις οδηγίες που θα δοθούν για να μην πάρει έκταση. Ο κ. Γκίζας, τέλος, σημείωσε πως επειδή ουδείς γνωρίζει το ζήτημα καλύτερα από εκείνους που έχουν επιστημονική κατάρτιση, καλό είναι να περιμένουμε τα όσα θα μας πουν οι ειδικοί ερχόμενοι σε λίγες ημέρες στη Ναύπακτο, παρατηρώντας παράλληλα πως τα όσα θα μας μεταφέρουν θα τηρηθούν απαρέγκλιτα, ακόμα και με αυστηρό τρόπο εάν απαιτηθεί.
Με όλα τα παραπάνω, γίνεται εύκολα κατανοητό πως το ζήτημα βρίσκεται πλέον σε ένα ιδιαιτέρως κρίσιμο σημείο, αφού με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, από τη στιγμή που η ασθένεια έκανε και πάλι την εμφάνισή της, μπορεί εύκολα από μία αβλεψία να πάρει διαστάσεις. Για να μη συμβεί αυτό, και δούμε μπροστά στα μάτια μας να ξετυλίγεται ένας από τους χειρότερους εφιάλτες για την πόλη, θα πρέπει όλοι μας, με πρώτες τις αρχές του τόπου, αλλά και τους επαγγελματίες, όμως και τους πολίτες, να επιδείξουμε τη σοβαρότητα που απαιτεί η κατάσταση. Σε διαφορετική περίπτωση… (ούτε να το γράψουμε δεν θέλουμε)