Η Περιφέρεια Κρήτης συμμετέχει ως εταίρος στο ευρωπαϊκό έργο IMPRECO «Κοινές στρατηγικές και βέλτιστες πρακτικές για τη βελτίωση της διακρατικής προστασίας της ακεραιότητας και των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων», το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος INTERREG ADRION.
Στόχος του έργου
Κύριος στόχος του έργου είναι η ενίσχυση του δυναμικού των προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000, που έχουν επιλεγεί, για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, των οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών τους. Τα φυσικά οικοσυστήματα προσφέρουν δωρεάν και πολύτιμες υπηρεσίες, τις αποκαλούμενες «υπηρεσίες οικοσυστημάτων», οι οποίες αποτελούν τη βάση κάθε κοινωνικής και οικονομικής διαδικασίας, και είναι θεμελιώδους σημασίας για την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη. Ο εξαιρετικός αυτός πλούτος που προσφέρουν τα φυσικά οικοσυστήματα είναι το κοινό φυσικό κεφάλαιο που πρέπει να εκλαμβάνεται ως ο πυρήνας οποιουδήποτε μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης. Η εν λόγω προσέγγιση προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης ονομάζεται «ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ» και ενσωματώνει την αξία του οφέλους που προέρχεται από τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη διατήρηση και την αξιοποίησή τους στο διηνεκές. Ωστόσο, οι ανθρώπινες και φυσικές πιέσεις, όπως η ρύπανση, η διάθεση αποβλήτων, οι χρήσεις γης, η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η κλιματική αλλαγή και η απώλεια της βιοποικιλότητας υπονομεύουν την υγεία των οικοσυστημάτων και, κατά συνέπεια, την ικανότητά τους να παρέχουν τις υπηρεσίες που είναι θεμελιώδεις για τις συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων. Αναγνωρίζοντας την αξία τους λοιπόν, καθώς και τη σημασία της διαφύλαξης και της διατήρησής τους, στο πλαίσιο του έργο IMPRECO έχουν επιλεγεί από τους εταίρους των πέντε χωρών που συμμετέχουν, επτά πιλοτικές προστατευόμενες περιοχές για την εφαρμογή ενός καινοτόμου τρόπου προσέγγισης των υπηρεσιών οικοσυστήματος, ο οποίος περιλαμβάνει επτά καινοτόμα μέτρα για τη μείωση των πιέσεων στα οικοσυστήματα. Επιπλέον, αναγνωρίζοντας ότι για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να συνδράμουν προς αυτήν την κατεύθυνση όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, το έργο IMPRECO υιοθετεί μια προσέγγιση διαχείρισης βασισμένη στην κοινωνία. Δημιουργεί λοιπόν, επτά μόνιμα «τοπικά συμβούλια», που αποτελούν μικτές ομάδες εργασίας αποτελούμενες από εκπροσώπους της τετραπλής έλικας, δηλαδή της τοπικής αυτοδιοίκησης και των δημόσιων φορέων, των παραγωγών και των επιχειρηματιών του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται στις επιλεγμένες περιοχές, των επιστημόνων από εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα, καθώς και άλλων φορέων εκπαίδευσης, και των μελών κοινωνικών και περιβαλλοντικών μη κυβερνητικών φορέων. Σκοπός είναι, μέσα από μια συλλογική προσπάθεια αλληλεπίδρασης και ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριών, να βελτιωθεί ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζεται η διατήρηση και η ενίσχυση των οικοσυστημάτων.
Πιλοτική περιοχή εφαρμογής του προγράμματος στην Περιφέρεια Κρήτης
Η Περιφέρειας Κρήτης έχει ορίσει ως πιλοτική προστατευόμενη περιοχή το Βορειοανατολικό άκρο της Κρήτης, που περιλαμβάνει τις ακόλουθες περιοχές του Δικτύου NATURA 2000: Διονυσάδες, Ελάσα και χερσόνησος Σίδερο (Άκρα Μαύρο Μουρί – Βάι – Άκρα Πλάκα) και θαλάσσια ζώνη (ΕΖΔ GR4320006), Βορειοανατολικό άκρο Κρήτης (ΖΕΠ GR4320009), Διονυσάδες νήσοι (ΖΕΠ GR4320011). Η ενεργός συμμετοχή όσων επισκέπτονται την περιοχή, δραστηριοποιούνται ή διαμένουν σε αυτήν αποτελεί σπουδαία παράμετρο για την κατανόηση των οικοσυστημικών λειτουργιών και υπηρεσιών. Για τον λόγο αυτό η Περιφέρεια Κρήτης έχει επιλέξει έναν τύπο οικοτόπου και οκτώ φυτικά και ζωικά είδη και έχει δημιουργήσει ένα απλοποιημένο «πρωτόκολλο παρακολούθησης», απευθύνοντας ανοιχτό «κάλεσμα» σε όλους να στρέψουν τα μάτια στη φύση, φωτογραφίζοντας τα είδη ενδιαφέροντος, όταν τα συναντούν εντός της πιλοτικής περιοχής, και καταγράφοντας απλά στοιχεία για την κατάσταση του οικοτόπου και του πληθυσμού της. Παράλληλα, θα παρακολουθούνται με επιστημονικές μεθόδους από επιστημονικό συνεργάτη της Περιφέρειας. Τα δεδομένα που θα συγκεντρωθούν, θα αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη των βέλτιστων πρακτικών προστασίας και διαχείρισης των οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών τους.
|
Βορειοανατολικό άκρο Κρήτης Η περιοχή εντάσσεται στο Γεωπάρκο Σητείας το οποίο βρίσκεται μεταξύ των γεωπάρκων της UNESCO. Επιλέχθηκε λόγω των σημαντικών χαρακτηριστικών της μεταξύ των οποίων είναι οι γεώτοποι, το μωσαϊκό των οικοτόπων της, οι σημαντικές περιοχές για τα πουλιά που διαθέτει, οι μικροί νησιωτικοί υγρότοποι, τα σημαντικά είδη χλωρίδας και πανίδας καθώς και οι σπουδαίες αρχαιολογικές θέσεις αλλά και η μεγάλη πολιτισμική αξία που τη διακρίνει. Ο οικότοπος και τα είδη ενδιαφέροντος: Φοινικόδασος του Βαγιού, οι συστάδες των φοινίκων του Θεοφράστου και το κόκκινο σκαθάρι των φοινικοειδών, Κενταύρια η αιγιαλόφιλη, Καμπανούλα λεκανόμορφη, Πυραμοειδής ορχιδέα, Κρητικός βάτραχος, Θαλάσσια χελώνα, Χαμοκελάδα, Μαυροπετρίτης, Αιγαιοτσιροβάκος. |
 |
Η Μικτή Ομάδα Εργασίας
Η Περιφέρεια Κρήτης έχει πραγματοποιήσει συναντήσεις με εκπροσώπους της τετραπλής έλικας, οι οποίοι θα συμμετέχουν στις δράσεις της Μικτής Ομάδας Εργασίας. Στις πρώτες αυτές συναντήσεις έγινε ενημέρωση για τις υπηρεσίες των οικοσυστημάτων καθώς και τον τρόπο καταγραφής και χαρτογράφησής τους στην πιλοτική περιοχή. Συζητήθηκαν ακόμη οι σχέσεις των συμμετεχόντων με την πιλοτική περιοχή και τις υπηρεσίες που αυτή προσφέρει, καθώς και το πλαίσιο λειτουργίας της ομάδας και συνεργασίας των μελών της. Μια από τις πρώτες δράσεις της ομάδας είναι η συγκέντρωση και σταχυολόγηση των πληροφοριών για το φυσικό περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και τη δυναμική των οικοσυστημάτων της περιοχής, οι οποίες έχουν καταγραφεί σε υπάρχουσες ολοκληρωμένες επιστημονικές και άλλες μελέτες καθώς και σε βιβλιογραφικές πηγές. Σημαντικό είναι ότι πρόσφατα συστάθηκε ο Φορέας Διαχείρισης των Περιοχών NATURA 2000 της Ανατολικής Κρήτης, ο οποίος θα συμμετάσχει ενεργά στην Ομάδα. Επίσης, σπουδαία θα είναι και η συμβολή του Γεωπάρκου Σητείας, το οποίο διαθέτει συγκεντρωμένη και συστηματοποιημένη γνώση και εμπειρία για την περιοχή.
Λοιπές πιλοτικές περιοχές εφαρμογής του προγράμματος
Οι υπόλοιπες προστατευόμενες περιοχές που έχουν επιλεγεί στο πλαίσιο του έργου IMPRECO κατανέμονται στις περιοχές στις οποίες δραστηριοποιούνται οι εταίροι του έργου. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για τα εξής σημεία: Foce Dell'isonzo Regional Nature Reserve (Βορειοανατολική πλευρά της Ιταλίας), Bosco Nordio (Βενετία), Aquatina Di Frigole (Αδριατική ακτή της χερσονήσου το Σαλέντο), Škocjanski Zatok Nature Reserve (Κόπερ, Σλοβενία), Parkleni Islands (Κροατία) Shkodra Lake (Αλβανία).
|
|
|
|
Εταίροι του έργου |
|
|
Στο έργο συμμετέχουν 7 εταίροι από 5 χώρες οι οποίοι κατανέμονται σε 7 διαφορετικές πόλεις και περιοχές. Συγκεκριμένα στο έργο συμμετέχουν οι εξής:
|
|
Για περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού ή στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας Κρήτης, τηλ. 2813-410118, E-mails:
*Το παρόν άρθρο έχει συνταχθεί με την οικονομική βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το περιεχόμενο του άρθρου αποτελεί αποκλειστική ευθύνη της Περιφέρειας Κρήτης/ PP7 και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αντικατοπτρίζει τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή / και των αρχών του προγράμματος ADRION».
