Χαρτογράφηση των αλλαγών κάλυψης γης σε επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας

Διαβάστε περισσότερα...

Ερώτηση 1: διαβάζουμε στις τελικές διαπιστώσεις της τεχνικής αναφοράς: ".. και η πύκνωση των δασών προκαλεί τελικά απώλεια βιοποικιλότητας". Πώς ακριβώς τεκμηριώνεται κάτι τέτοιο?

Ερώτηση 2: υπάρχει κάποια συγκεκριμένη πληροφορία ή τεχνική προδιαγραφή σχετικά με την ακρίβεια των αποτελεσμάτων, το επίπεδο εμπιστοσύνης ή την "αβεβαιότητα" που υπεισέρχεται πάντα σε τέτοιου είδους αναλύσεις; και δεν αναφέρομαι στο μέγεθος pixel ή την ελάχιστη χαρτογραφική μονάδα, αλλά σε ποιο βαθμό οι χάρτες αντιπροσωπεύουν την πραγματική κατάσταση.

Ερώτηση 3: Ακόμη, σημαντικό θα ήταν να μάθουμε αν υπήρξε και κάποιου είδους ground truthing (επιβεβαίωση στο πεδίο) για τα αποτελέσματα αυτά και αν ναι, τι ακριβώς έδειξε ο έλεγχος στο πεδίο;

Ερώτηση 4: Με ποια επιστημονική βάση/σκεπτικό προσεγγίστηκαν οι κατηγορίες χρήσεις γης που χρησιμοποιήθηκαν, εφόσον ".. οι κατηγορίες αυτές δεν ορίζονται νομοθετικά ούτε προκύπτουν από κάποια άλλη επίσημη μεθοδολογία χαρτογράφησης που αναπτύχθηκε στο παρελθόν είτε από φορείς του δημοσίου είτε από ευρωπαϊκά προγράμματα" ? (σελ. 6 της έκθεσης)

Απάντηση 1: Η φράση αυτή δεν αναλύθηκε περισσότερο καθώς θεωρούσαμε ότι αφενός για τους ειδικούς/δασολόγους είναι πλέον κάτι τεκμηριωμένο ενώ για το ευρύ κοινό θα χρειαζόταν ανάλυση η οποία θα ξέφευγε από το σκοπό της αναφοράς της συγκεκριμένης εργασίας. Πιθανώς όμως να χρειάζεται κάτι παραπάνω για όλες τις ομάδες αναγνωστών.
Ξεκινώντας ωστόσο και συμφωνώντας με την παραδοχή ότι "Mediterranean landscapes and species communities result from a long history of human–nature relationships and from practices like cultivation, woodcutting, burning and grazing (Blondel and Aronson, 1999)» υπάρχουν πλέον πολλές αναφορές ειδικά για τη Μεσόγειο που τεκμηριώνουν το πώς η εγκατάλειψη δραστηριοτήτων που διατηρούσε ανοίγματα στη βλάστηση και τελικά η πύκνωση δασών και θαμνώνων οδηγεί στη μείωση της βιοποικιλότητας. Η σύνοψη είναι ότι η πύκνωση των δασών ευνοεί τα δασικά είδη ενώ αντίθετα απομακρύνει άλλα τα οποία είναι προσαρμοσμένα σε λιβάδια, ανοίγματα ή ακόμη και καλλιέργειες. Γενικά είναι ένα γνωστό ζήτημα παθογένειας της σύγχρονης δασοπονίας που σχετίζεται και με την κατάσταση της Δασικής Υπηρεσία και των διαχειριστικών μέτρων που ακολουθούνται. Ειδικά για τον κεντρικό Έβρο όποιος έχει επισκεφθεί την περιοχή και γνωρίζει περί των αρπακτικών πουλιών, καταλαβαίνει το οξύτατο πρόβλημα που έχει δημιουργήσει η πύκνωση των δασών.
Για παράδειγμα μπορείτε να δείτε τις παρακάτω αναφορές (αλλά και τη δική τους βιβλιογραφία):
• Suarez-Seoane, S., Osborne, P.E., Baudry, J., 2002. Responses of birds of different biogeographic origins and habitat requirements to agricultural land abandonment in northern Spain. Biol. Conserv. 105, 333–344.
• Fonderflick, J., Lepart, J., Caplat, P., Debussche, M., Marty, P., 2010. Managing agricultural change for biodiversity conservation in a Mediterranean upland. Biol.Conserv. 143, 737–746.
Sirami, C., Brotons, L., Burfield, I., Fonderflick, J., Martin, J.L., 2008. Is land abandonment having an impact on biodiversity? A meta-analytical approach to bird distribution changes in the north-western Mediterranean. Biological Conservation 141, 450–459. doi:10.1016/j.biocon.2007.10.015.
• Sirami, C., Nespoulous, A., Cheyland, J.-P., Marty, P., Hvenegaard, G.T., Geniezh, P., Schatza, B., Martin, J.-L., 2010. Long-term anthropogenic and ecological dynamics of a Mediterranean landscape: impacts on multiple taxa. Landsc. Urban Plan. 96, 214–233.
• Άλλο παραδειγμα είναι το κρισίμως κινδυνεύον φυτό Veronica oetaea που αναπτύσσεται σε λιβάδια στην Οίτη και κινδυνεύει από τη βαθμιαία εξάπλωση των δασών τηε ελάτης (Κόκκινο Βιβλίο Φυτών 2009).

Απάντηση 2: Τα διανυσματικά δεδομένα προέκυψαν από φωτοερμηνεία και τεχνική ανάλυση αεροφωτογραφιών και ορθοφωτοχαρτών της ΓΥΣ και του ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ, από το Εργαστήριο Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης της σχολής Δασολογίας, ΑΠΘ, όπως αναφέρεται εξάλλου και στην αναφορά. Για την αντιπροσώπευση... η μόνη πληροφορία που μπορεί να έχει κάποιος π.χ. για το 1945 είναι αυτή των συγκεκριμένων Α/Φ. Άρα, μιας και δυστυχώς δεν υπάρχει άλλου είδους δεδομένου προς ανάλυση και δυνατότητα ground checking για περασμένες χρονιές σε αυτή τη χώρα, η πραγματική κατάσταση (πάντα στα αυτά συγκεκριμένα πλαίσια και λαμβάνοντας υπόψη την υποκειμενικότητα του ψηφιοποιητή) έχει απόλυτη αντιπροσώπευση.

Απάντηση 3: Σε συνέχεια και του προηγούμενου, για τις πρόσφατες εικόνες υπήρξε επιβεβαίωση στο πεδίο, δειγματοληπτικά και συγκεκριμένες περιοχές. Έχεις δίκιο, ίσως είναι μία παράληψη της αναφοράς.

Απάντηση 4: Δεν μιλάμε για χρήσεις γης αλλά για κατηγορίες Κάλυψης Γης! Η κατηγοριοποίηση προέκυψε από τους περιορισμούς λόγω ποιότητας των δεδομένων, την ανάγκη για ομοιογενή αποτελέσματα από κάθε χρονολογία και γενικά από eχperts opinion του Εργαστηρίου Τηλεπισκόπησης σχολής Δασολογίας και WWF Ελλάς (αναφέρονται οι όροι στην αναφορά (συνέχεια στη σελίδα 6 και σελίδα 7)

Πολύ χρήσιμα τα παραπάνω στοιχεία! Στην ουσία υπάρχει δηλαδή μια επιστημονική προσέγγιση η οποία αναφέρει ότι με τη διακοπή των ανθρώπινων δραστηριοτήτων ή την αλλαγή χρήσεων, τα διάκενα πυκνώνουν και καταπιέζονται έτσι κάποια είδη βλάστησης. Η αλήθεια είναι ότι δεν γνώριζα αυτήν την αντίληψη.

Για να κάνω κουβέντα, μήπως θα μπορούσε κάποιος να ερμηνεύσει αυτές τις προσεγγίσεις και αντιστρόφως; Δηλαδή, με την ύπαρξη συγκεκριμένων ανθρώπινων δραστηριοτήτων ή/και χρήσεων τα προηγούμενα χρόνια ευνοήθηκαν συγκεκριμένα είδη (προσαρμοσμένα σε λιβάδια, ανοίγματα κλπ)ενώ καταπιέστηκαν άλλα (όπως πχ τα δασικά); Και με ποια κριτήρια μπορούμε να καθορίσουμε τη σπουδαιότητα της ύπαρξης του χ πληθυσμού του τάδε είδους εις βάρος του ψ είδους; οικολογικά, οικονομικά, προστατευτικά ή απλά στατιστικά, δηλαδή όσο μεγαλύτερη η ποικιλία των ειδών τόσο το καλύτερο; Τελικά, εφόσον αφήνοντας τη φύση να κάνει αυτό που κάνει καλύτερα από τον άνθρωπο - τη φυσική επιλογή -, γιατί να ορίζουμε μείωση της βιοποικιλότητας ενώ αυτό που συμβαίνει αφορά την εξέλιξη των φυτοκοινωνιών και απλώς ο "ισχυρότερος" (με την ευρεία έννοια) επικρατεί; :woohoo:

Για το επίπεδο εμπιστοσύνης τώρα των αποτελεσμάτων, δεν γνωρίζω αν υπάρχει αντίστοιχη ανάλυση που να δέχεται ότι έχει την απόλυτη αντιπροσώπευση. Πχ. εκτός της υποκειμενικότητας και της ικανότητας του φωτοερμηνευτή, ρόλο παίζουν η ποιότητα των δεδομένων (όπως αναφέρεται στην 4η απάντηση), η χωρική ανάλυση, η διακριτική ικανότητα του σένσορα ίσως, η εποχή της εικόνας, το ανάγλυφο της περιοχής κλπ. Αλλά πάλι, η ανάλυση αβεβαιότητας πιθανώς να ξέφευγε από τα όρια της μελέτης.

Τέλος, για τις κατηγορίες κάλυψης γης, εκ παραδρομής λάθος. Δεν έχω ασχοληθεί πολύ με τη μεθοδολογία επιλογής κλάσεων, αλλά αφού υπήρχε και experts opinion, I rest my case.