Ένας απο τους κυριότερους λόγους που συνεχίζω να ασχολούμαι με τα δρώμενα του κλάδου μας στην Ελλάδα είναι ότι πιστεύω πως τα Δάση και το Φυσικό Περιβάλλον της χώρας μας είναι ανεκτίμητης οικονομικής, οικολογικής και αισθητικής αξίας. Έχοντας επισκεφτεί και μελετήσει περιοχές και άλλων δασικών οικοσυστημάτων όπως είναι τα αφιλόξενα για ανθρώπους τροπικά δάση καθώς και βλέποντας απο κοντά τα μονότονα φυτεμένα δάση της Βὀρειας Σκοτίας καταλήγω στο ότι σαν σύνολο τα Δάση και το Φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας αποτελούν ανεκμετάλλευτο θησαυρό στα χέρια των Ελλήνων. Τα δάση μας μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό τόπο αποθήκευσης άνθρακα (Έσοδα απο διεθνής συμφωνίες π.χ. Kyoto, REDD+), παραγωγής ξυλώδους βιομάζας (Ξυλεία, Pellets), βιοποικιλότητας (Έσοδα απο ερευνητικά προγράμματα καθώς και διεθνών οργανισμών π.χ. CITES, CBD), αισθητικής και προστατευτικής αξίας (Τουριστική Ανάπτυξη, προγράμματα LIFE).
Ενώ κάποια απο τα παραπάνω έχουν εφαρμοστεί σε μερικές περιοχές της Ελλάδας με τη βοήθεια των κατα τόπους Δασικών Υπηρεσιών, νομίζω πως υπάρχει χώρος για επέκταση των δραστηριοτήτων αυτών και σε άλλες περιοχές. Παρόλα ταύτα πόσο δυνατόν είναι αυτό με τους ανθρώπινους πόρους που διαθέτει η Δασική Υπηρεσία σήμερα. Ας δούμε κάποια απο τα στατιστικά των εργαζομένων στη Δασοπονία που είναι διαθέσιμα μέσω του ετήσιου απολογισμού δραστηριοτήτων των δασικών υπηρεσιών και τα οποία είναι διαθέσιμα οnline απο το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για να δούμε εάν είναι πράγματι ευφικτή η επέκταση των δραστηριοτήτων με τη δύναμη δασικών υπαλλήλων που διαθέτει η υπηρεσία.
Σύμφωνα με τον πίνακα 18 στην έκθεση απολογισμού δασικών υπηρεσιών (2003) το σύνολο των εργαζομένων στη δασοπονία ήταν 6013. Ο αριθμός αυτός φαίνεται μεγάλος αρχικά για τον αριθμό των υπηρεσιών που έχουμε στην Ελλάδα. Οι 3412 ή το 57% του συνόλου των εργαζομένων είχαν μόνιμη σχέση εργασίας με τη κεντρική Δασική Υπηρεσία και τις περιφερειακές υπηρεσίες. Επίσης ικανοποιητικός αριθμός για οποιαδήποτε υπηρεσία. 857 ή (14% του συνόλου, 25% των μόνιμων) ήταν Δασολόγοι ΠΕ, ενώ με τις υπόλοιπες σχέσεις εργασίας ο αριθμός ανεβαίνει ελάχιστα στους 997 ή στο 17% του συνόλου. Τα πράγματα εδώ αρχίζουν και φαίνονται άσχημα. Για μία χώρα που έχει τόσο μεγάλη δασοκάλυψη (51%) (Eurostat 2005), είναι αδύνατον να έχουμε την απαίτηση απο τόσους λίγους δασολόγους να ανταπεξέλθουν στην αειφορική οικονομική και οικολογική διαχείριση των δασικών εκτάσεων. Παρόμοια είναι η κατάσταση για τους μόνιμους Δασοπόνους ΤΕ οι οποίοι αποτελούν μόλις το 7% της συνολικής δύναμης της υπηρεσίας ή μόλις 426, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει στο 10% ή στους 594 δασοπόνους τεχνολογικής εκπαίδευσης.
Σύμφωνα με τον ίδιο πίνακα στην έκθεση απολογισμού των δασικών υπηρεσιών (2009) το σύνολο των εργαζομένων στη δασοπονία πέφτει στους 4279. Πάνω απο το 1/4 της δύναμης της υπηρεσίας δηλαδή (30% περίπου) σε σχέση με το 2003 απολύεται, συνταξιοδοτείται ή για οποιαδήποτε άλλο λόγο δεν υπάρχει πλέον. Ας δούμε πως διαμορφώνονται τα ποσοστά για τον κλάδο μας. Στο σύνολο της δύναμης των υπηρεσιών το σύνολο των μόνιμων υπαλλήλων είναι 67% ή 2893 στον αριθμό. Σε σχέση με το 2003 το ποσοστό φαίνεται βελτιωμένο όμως αποτελεί απλά ένα στατιστικό "τρίκ" που οφείλεται στη δραματική μείωση της συνολικής δύναμης και στη μικρότερη σχετικά μείωση των μόνιμων υπαλλήλων. Επίσης ο αριθμός των Δασολόγων ΠΕ με όλες τις πιθανές σχέσεις εργασίας μειώνεται στους 803 ή μόλις στο 19% της συνολικής δύναμης των υπηρεσιών ενώ οι μόνιμοι Δασολόγοι ΠΕ είναι μόλις 17%. Επίσης φαίνονται βελτιωμένα τα ποσοστά όμως σκεφτείτε τη δραματική μείωση της δύναμης της υπηρεσίας καθώς και τις επιπλέον ευθύνες που έχουν αναλάβει οι Δασολόγοι ΠΕ λόγω έλλειψης προσωπικού. Παρόμοια κατάσταση με τους Δασοπόνους ΤΕ των οποίων η παρουσία επίσης μειώνεται στους 584 ή στο 14% της συνολικής δύναμης που έχουν προσληφθεί με όλες τις σχέσεις εργασίας ενώ μόλις 11% (483) είναι μόνιμοι.
Σε αυτό το άρθρο έγινε μία γρήγορη περιγραφή μέρους των στατιστικών της δύναμης των δασικών υπηρεσιών χρησιμοποιώντας τον πίνακα 18 του απολογισμού των δασικών υπηρεσιών του 2003 και του 2009 και τα οποία μπορείτε να κατεβάσετε στο σύνολο τους απο τη σελίδα http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=588&. Χρησιμοποιήθηκαν τα στοιχεια του 2003 και 2009 διότι ήταν η πρώτη και η τελευταία έκθεση που βρήκα στον ιστότοπο και θεώρησα ότι θα ήταν χρήσιμη η σύγκριση.
Θα είχε ενδιαφέρον να χτίσουμε σε αυτό το άρθρο προσθέτοντας και άλλα στατιστικά στοιχεία που έχουν να κάνουν με την αποφοίτηση Δασολόγων και Δασοπόνων απο τις σχολές ΑΕΙ/ΤΕΙ της χώρας. Επίσης πρέπει να εξετάσουμε αν υπάρχουν στοιχεία για τις αρμοδιότητες των συναδέλφων στις δασικές υπηρεσίες ώστε να συσχετίσουμε τους παραπάνω αριθμούς με αυτές και να καταλήξουμε με τους υπάρχοντες αριθμούς εάν γίνεται να λειτουργήσει η υπηρεσία.